Oğuzhan Akova Yazıyor

Ortaya çıkan son gelişmeler teknolojik ekonomik siyasi sosyal ve endüstriyel alanlarda radikal kırılmalara neden olmuştur. Dünya ekonomik forumu küresel ölçekte ortaya çıkan yeni trendleri dikkate alarak her 5 yılda bir yeni yetkinlikler ve öncelikli Yetenekler raporunu hazırlamakta ve yayınlamaktadır. Son yılların popüler konusu olan yapay zekanın insana olan bakışımızı Yetenekler ve yetkinlikler zemininde değiştirmekte olduğu gözlenmektedir. Bu sunumda dünyamızda yaşanan son gelişmeler hakkında genel bir değerlendirme ve sonrasında yetenek yetkinlik kavramlarına açıklık getirerek sanat ve Sporun dünya ekonomik forumunun onceliklendirdiği yetenek ve yetkinliklerin kazanımında sanat ve Sporun İşlevi üzerinde durulacak, yeni inovatif bakış acılarıyla yeni eğitim modellerinin nasıl olması gerektiği ile ilgili bir prototip model hakkında paylaşımlarda bulunulacaktır .



Genel durum ve değerlendirme; Dünyamız eş zamanlı olarak birçok konuda hızlı ve çok çeşitli hızlı bir değişim ve dönüşüm sürecinden geçmekte bu durum yeni tehditler kadar fırsatları da gündeme getirmektedir. Yeni kavrayış zeminlerine Konfor alanlarımızı terketmeye Yeni ii ve işbirliği modellerini geliştirmeye İnsanlık olarak YENI BIR BIZ anlayışına ihtiyacımız vardır.

Bu yeni ihtiyaçlar yapay zeka başta olmak üzere yeni geliştirilmekte olan teknolojik araçlarla giderilerek yaşam bicimimizi teknik anlamda şekillendirmekte buna karşılık sosyal ve sosyo teknik yapılarda yen tehdit ve fırsatların da ortaya çıkmasına neden olmaktadır.

Bakış acılarımızın özgünlüğü

Yaratıcılık

Yenilikçilik

Değerler sistemi gelistirebilmek

Sürdürülebilir kalkınma ilkelerine uygun hareket edebilme.

Erdemli ve Bilge kişilikler geliştirebilmek

Kısaca karmaşık küresel sorunların çözümünde softskills yetenek ve becerilerin gelistirilebilmesine imkan sağlayabilecek kültürel ekosistemlerin oluşturulması hayatı bir rol oynamaktadır.

Bir toplumun gelişmişlik endekslerinde yer alan sadece ekonomik göstergeler üzerinden GSMH ve kişi başı gelir ölçüm ve değerlendirmeleri oldukça aldatıcı ve yetersizdir.

Nitelikli ve donanımlı erdemli liyakatli insanların varlığı bir ülkenin en büyük zenginliği ve bu bireylerin yeni yetenek ve beceri geliştirebilme kabiliyeti de karmaşık sorunların çözümünde en önemli unsurdur.

Öz cekirdegi parçalanmıs bir bireyin bir toplum için değer Üretim ve Paylaşım yeteneği de yoktur. Bu yüzden sağlıklı olmayan ve sadece tüketimin bir aktörü olarak yaşayan bireylerin oluşturduğu bir toplum yok olmaya mahkumdur.

Başta eğitim olmak üzere birçok alanda yeniden bir yapılanma ve bu yapılanma sürecinin dayandığı yeni paradigmalara ve modellere ihtiyaç duyulacaktır.

Sanat ve spor içerdiği pedagojik, psikolojik, sosyolojik unsurlar yanında Fiziksel psikolojik sosyal açıdan iyi duygudurumlarina vesile olduğu için de sağlıklı birey olarak yaşamamıza katkı sağlamaktadır. Yeni yetenek yetkinlik ve becerilerin kazaniminda odak kitle önem arzetmekle birlikte tüm toplumun geneline hitap edecek bir yaklaşım onceliklendirilmistir. Her spor ve sanat dalının özelliklerine göre de yeni çeşitlendirmeler yapılabilir. Ayrıca sanat ve sporla ayrı ayrı profesyonel olarak uğraşanların sanat spor, spor sanat eksenlerinde gelişim süreçlerine nasıl katkı alabildikleri konusu da ayrıca incelenebilir. Kısaca gerek sanatın gerekse sporun bir toplumun gelişmişlik düzeyine yaptığı katkılar çok özgün ve zengindir. Bundan azami derecede yararlanabilmek için sosyal kapasitemizi geliştirici eğitim model ve uygulamalarına ihtiyaç vardır. *_Bilgi, beceri, yetenek yetkinlik kavramları;*_ ( Afyon Kocatepe Üniversitesi Girişimcilik ve Uygulama Arastirma Merkezi sunumundan alıntıdır) BİLGİ BİLGİ; teorik ve/veya olgusal olarak tanımlanır. Bilgi, bir çalışma, öğrenim veya araştırma alanı ile ilgili olguların, ilkelerin, teorilerin ve deneyimlerin bütünüdür. Bilgi, enformasyonun öğrenim yoluyla özümsenmesinin dönüştüğü sonuç anlamına gelir.




BECERİ BECERİ; bilişsel (mantıksal, sezgisel ve yaratıcı düşünme kullanımı) ve pratik (el becerisi, teknik, malzeme, alet ve araç kullanımı) olarak tanımlanır. Beceri, bilgiyi uygulama ve teknik bilgiyi (know-how) kullanarak görevleri yerine getirme ve problemleri çözme kabiliyeti anlamına gelir. BECERİ ÖRNEKLERİ * 1) Temel Bilgisayar Becerileri * 2) Takım Çalışması * 3) Problem Çözme ve Analitik Beceriler * 4) Etkili İletişim Becerileri * 5) Eleştirel Düşünme * 6) Liderlik Becerileri * 7) Planlama ve Organizasyon Becerileri * 8 ) Adaptasyon Becerileri * 9) Dürüstlük * 10) Mükemmellik Yükümlülüğü YETENEK YETENEK; Bir duruma uyma konusunda organizmada bulunan ve doğuştan gelen güç, kapasite.”, “kişinin kalıtıma dayanan ve öğrenmesini çerçeveleyen sınır.” olarak tanımlanmaktadır. İşletme sözlüğüne göre ise “Belirli görevler için özel bir kabiliyete sahip olan bir grup çalışan insan.” kavramı tanımlanmaktadır. YETKİNLİK YETKİNLİK; sorumluluk alabilme ve bağımsız çalışabilme (özerklik) yönünden tanımlanır. Yetkinlik, bilgiyi, becerileri ve kişisel sosyal ve/veya yöntemsel hünerleri mesleki ve kişisel gelişimde ve çalışma veya öğrenim durumlarında kullanma olarak tanımlanan kanıtlanmış kabiliyettir. Yetkinlik vasıf, hüner ve tutumun dinamik bir bileşimidir.


Yetkinlik Bileşenleri * Bilgi: Her yetkinliğin az ya da çok kavramsal boyutta bir bilgi düzeyi vardır. * Beceri: Yetkinliğin doğal ya da tecrübe ile kazanılmış yetenek boyutudur. Bir konuda beceri sahibi olmak için o konuda yetenekli olunması gerekir. * Tutum: Bireyin belirli kişi, kurum ve objelerle ilgili olarak zihinde oluşturduğu düzenlenmiş bir inanç ve düşünce sistemidir. Bireyin bir konu ile ilgili tutumu, o konudaki davranışını şekillendiren önemli bir öğedir. * Gözlemlenebilir ve Ölçülebilir Davranış * Üstün Performans: Davranış sonuçlarının ortalama performanstan daha fazla başarı sağlamasıdır. Çeşitleri duzeylerı; Organizasyonun vizyonu ve misyonu doğrultusunda belirlenen temel yetkinliklerin her çalışanda olması gerekir. * Yönetsel yetkinlikler, yöneticilerde ve yönetici olma olasılığı bulunan kişilerde aranmalıdır. Organizasyondaki her çalışanda yönetsel yetkinliğin aranması gereksiz bir uğraştır. * Teknik yetkinlikler ise belirli bir pozisyonun gereklerini yerine getirmek için çalışanda bulunması gereken bilgi, beceri ve tutumların davranış olarak gözlenmiş halidir. Çalışanlar İçin Temel Yetkinlik Örnekleri: * a) İletişim * b) Toplam Kalite Yönetimi * c) Takım Çalışması/Paylaşım * d) Analitik Düşünme * e) Vizyonerlik * f) Eğitim ve Gelişim * g) Takım Yönetimi * h) Temsil Yeteneği * ı) Karar Verme



Bilgi, beceri, yetenek terimleri bazen birbiri ile iç içe geçer ve sanki aynı anlamları taşıyormuş gibi kullanılabilirler. Evet birbirine karıştırması çok kolay, genelde de beraber kullanılabilir. 3 terim de birbirinden farklıdır aslında. •Yetenek, bir kişinin doğduğu doğal bir yetenektir; beceri, yeteneğe ve kusursuzluğa sahiptir. Yeni yetenek ve yetkinlik alanlari; Dünya Ekonomik Forumu Dünya Ekonomik Forumu (İngilizce: World Economic Forum, WEF), merkezi İsviçre'nin Cenevre kentinde yer alan uluslararası bir vakıftır. Her yıl İsviçre'nin Davos kasabasında yapılmaktadır. MC. Kinsey Raporuna göre 2030 yılı öngörülerine gore radikal değişime uğrayacak beceriler, Fiziksel ve Manuel Beceriler Temel Bilişsel Beceriler Yüksek Bilişsel Beceriler Teknolojik Beceriler Ekosistem modeli değer zinciri kümeleri yaklaşımı model önerisi; Yapılan genel değerlendirmeler daha çok sektörel bazda ya da iş dünyasının bakış açısıyla şekillenen bir yaklaşıma dayanmaktadır. Geneli ilgilendirecek şekilde Ekosistem yaklaşımıyla ele aldığımızda bütünsel model arayışı önümüze çıkmaktadır. Endüstriyel anlamda geliştirilen örgütlenme modelleri toplumu bir ve bütün olarak hepsini kapsayamadığı için Sivil toplumun bileşenlerine duyulan ihtiyacı artmıştır. Ancak bir hukuki çerçeveye ihtiyaç duymadan esnek ve verimli bir örgütlenme modeli yeni yetkinliklerin toplumda daha kısa sürede kazanılmasını sağlayabilir. Değer zincirleri kümeleri tematik alanlarla ilgili aktörlerin ilgi bilgi metod proje ynt kulturu yetenek yetkinlik Yönetimi Mevzuat prosedür.



İzleme değerlendirme sistemi olarak birbirini Ekosistem bileşeni olarak besleyecekleri esnek bir network modelidir.Her tematik alana yönelik oluşturulan ağ değer zinciri kümesi olarak ifade edilir ve farklı alanlarda oluşturulan iç ağ çevrimlerini birbirine esnek bir sekilde bağlayan açık meta eko sistem haline getirir. Bütünsel bir modelin oluşmasına katkı sağlar. 10 tematik alan: İnsan doğa Bilim teknoloji, Kültür Sanat Sağlık spor beslenme, Eğitim tasarım İletişim Medya Sosyal medya Hukuk, Finans Girişimcilik proje yönetim kültürü Gelecek güvenlik Bilgelik vadisi; 10 tematik alanda yeni değer zinciri kümelerinin oluşturulduğu batı Karadeniz bölgesini kapsayan Çankırı Kastamonu Sinop Bartın Zonguldak Karabük Bolu Düzce Ankara arasında kalan bölgedir. Bireysel ve kurumsal sosyyal kapasiteyi geliştirici birer haftalık programlarla yeni yetenek beceri ve yetkinliklerin yeni farkındalık zeminlerinde oluşturulması hedeflenmektedir. Yaz okulu mantığı ile STK ve sivil toplum bileşenlerinin doğa ile iç içe yeni okur yazarlık becerilerinin geliştirilmesi hedeflenmektedir.

Bilgelik treni; Ankara Zonguldak arasında her vagonun bir tematik alana karşılık geldiği bir konsept uygulamadır. Bir gece konaklamalı gidiş dönüş olmak üzere Oz cekirdegi (yeni bir kavram önerisi ) parçalanmıs birey ve sosyal yapıların yeniden guçlendirilmesini hedeflemektedir. Yeni bir düşünsel ve davranış alanı oluşturmaya çalışırken kısaca Farkındalık penceresi, bilmek ve farkındalık dereceleri ilişkisiyle yeni kombinasyonları bir matrisi ile farkındalık oranında bilmeye atıfta bulunurken Tolerans penceresi, bir bireyin taşıyabileceği üst alt duygu durumlarını taşıyabileceği bir ifade olarak düşünülebilir. Sanat ve spor kazandırdığı yeni farkindaliklar ve tolerans penceremizi esnek kilabilme ve saglikli yasam surebilmemize imkan tanimasi sebebiyle i önemli iki alan olarak uzerinde durulmasi gereken uğraşlar olmaktadır.



Yazarın diğer yazılarını okumak için tıklayın